19 Mart 2016 Cumartesi

Amerika`da Yasam, Gezmek , Yemek - Ulasim Part I


Yazimda sadece Los Angeles sehrinden bahsedibilicem, ama diger eyaletlerde neler olup bittigini az cok duydugum kadariyla yaziciiim. Burada hayat nasil , yemekler, yasam neye benziyor, ulasim vb. konularda  tecrube ettigim kadari ile  anlatmaya calisim. 


Dumduz Los Angeles 

Los Angeles`ta Yasam 


Eylul ayinda geldim Los Angeles`a . Niye geldim, bircogumuz gibi egitime; UCLA ( University of California, Los Angeles )`da Insan Kaynaklari Yonetimi egitimi almaya geliverdim. UCLA`dan, ogrencilikten, konaklama , staj, is bulma ve egitim kulturunden diger bi yazida bahsediicim ... 



Los Angeles bilindigi gibi biraz meshur bir yer;  Hollywood, Beverly Hills, unlulerin meshur evleri ( gorunmuyormus hicbiyerden evler) , sorf severler icin Venice Beach, Santa Monica vs. bu sehirde bulunmakta. Tabi bu sohret, burayi Amerika`daki en pahali sehir yapmis. Yalniz sunu belirteyim dolar ile dusununce Istanbul`dan ucuz :) 

Buraya gelmeden once bir beklentim yoktu, sadece egitim icin gelmistim. Ama yine de bir hayal kirikligi yasiyorsun. Tum bunlarin iyi bir reklam ve pazarlama taktigi oldugunu anlayip, e bu mu yani diyorsun..Normal bi sehir iste burasi da.. Cok bisey beklememek lazim. 

Ulasim 

Buraya gelmeden once hemen hemen herkes orada  arabasiz hayatini surdurmen imkansiz deyip durdu. Evet arabalar cook ucuz, satin almak veya kiralamak cok karli olabilir. Hepsi otomatik, benzin zaten sudan ucuz. Herkes elektrikli, hybrid Toyota kullaniyor diyebilirim. BMW, Mercedes vs. bizdekinin aksine, suratina bakilmiyor, Sorun su, caninizin istedigi yere park edemezssiniz ve park ucretleri oldukca yuksek. Diger sorun vergi, arabadan pahali :) 

Amerikali arkadaslara gore Los Angeles`ta cok cilgin trafik varmis.. Trafik gayet guzel akiyor, yollar genis, kaldirimlar genis, ne yayalar ne surucu icin bir engel yok. Turkiye`ye gore hic trafik mrafik yok  yani. Sehir cok duz, yollarda viraj, dar sokaklar vs. yok. Kendi ehliyetinizle araba kiraliyabilirsiniz veya satin alabilirsiniz . Fakat trafik cok farkli akmakta, saga sola donusler komplike , sehir icinde ceza yemeniz olasi eger 60 `in ustunde giderseniz, gereksiz yere korna calarsaniz veya yayaya yol vermezsen falan... Cezalar oldukca yuksek bu arada, caydirici . Tabela manyagi olabilirsin, surekli yaziii uyariii, pati pati gitmeye bakin siz. 

Bi de tabi ondeki arac ile takip mesafesi sorunu.. Burda neredeyse 1 araba daha sigacak kadar mesafe birakiliyor. Buna alisip , diger aracin dibine sokulan Turk arkadaslar California ehliyeti alamadilar mesela. Yine de alisinca gayet rahat surulur araba, bisiklet, motor, scooter, electric scooter wheel... Turkiye`deki o kaotik ve sabirsiz trafikten sonra ... 


Evet bu resimde tam tersi gozukebilir ama aciklayabilirim. Bu bir freeway dir. 


Freeway- Sadece California eyaletinde ucretsizmis. Bizim otoban vari bir sey diyebiliriz. Ama daha bi basarili versiyonu sanki. Butun Amerika`yi dolasabilirsiniz bu freeway lerle . Ya da bi semtten digerine kolaylikla gecis yapilabilir. Tabi is cikis saati haric :) Sol seritten  aracta 2 veya daha fazla kisi varsa hizlica gecip gidebiliyor. 


Ben araba almadim veya kiralamadim bu arada. naaaptim peki? Oncelikle soylenenin aksine otobus, metro gayet iyi calisiyor. Hatta oldukca iyi. Ogrenci kartinizla 1$, yoksa 1.25$ olan otobuslerle her yere tam saatinde gidebilirsiniz. Google maps sagolsun, gitmek istediginiz yere hangi otobus, nerden, saat kacta vs. hepsini arz etmekte. Kaybolma, gec kalma gibi ihtimaller LA`da ortadan kalkmis durumda. Hersey fazlasiyla duzenli. Topraklar genis olunca yayilmislar da yayilmislar. 

Ayrica otobus soforleri, engellilere veya yaslilara, evsizlerin esyalarina, hatta valiziniz varsa  buyuk bir ozen ve sabir icerisinde yardim etmekte. Otobusu durdurup, koltuklari hazirlayip, yolculari uygun yerlere oturtup sonra da Amerika`da bulunan garip delilerin sonu gelmeyen konusmalarina katlanmak gercekten zor is. 

Taksiler oldukca pahali, gercekten cok pahali !!! Tum Amerika ve ben de, hatta arada arabasi olanlar ama park ucreti odemek istemeyenler bile,  Uber veya Lyft olarak bilinen muthis icatlari kullaniyor. Simdilik 2 firma var. Sanirim Uber Istanbul`da da varmis. Taksi pesinde kosmak yok yani, o size geliyor. Sistem bence google maps ile birlikte bir teknoloji harikasi. Buraya gelirseniz mutlaka telefonuza uygulamayi indirin (ucretsiz) ve cok ucuza istediginiz her yere guvenli bir sekilde gidiiiiinn.. Hatta bu isi yapip para kazanabilirsiniz bile . Ozellikle burada ev hanimlari kullaniyor. Kisisel  arabaniz ve ehliyet yeterli .:) 

Yeme- Icme- Market 


Turk yemeklerini cok ozlemis birisi olarak yaziyorum bu bolumu ama ozlenmicek gibi degil. . Eger Asya, Italya (uyduruktan -yalandan ) ve Meksika yemeklerini seviyorsaniz sanslisiniz , cunku baska bir mutfak yok . Saga donsen Cinli, Tayvanli , Koreli vs. arkadaslar, sola donsen Meksikali amcalar, aksanlarindan ne dediklerini hic anlamadigim Hintli arkadaslar,  arada bi Amerikali ile karsilasabilirsiniz..Amerika mutfagi - yemek kulturu diye bir sey yok yani.. 


Sabah  : Ne yiyorlar sabahlari yumurta ,sosis ve pankek - akcaagac surubuyla. Mutlaka deneyin pankek ve surup gercekten lezzetli, doyurucu ve ucuz. IHOP veya Denny`s tipik ve eski-populer amerika cafeleri. Her yerde gorebilirsin.

Nerde o guzelim Turk kahvaltisi 

Oglen : Herkesi elinde bir karton kutu yolda yururken gorebilecegin saatlerdir. Yemek pisirmek gereksiz , zamanlari yok ,telas icindeler, dunyayi kurtarmakla mesguller.. Robottan farksizlar gunun bu zamanlarinda. 

Restoranlarda ise durum soyle; porsiyonlar o kadar gereksiz buyuk ki, hepsini bitirirsen obez, bitirmezsen ziyan oluyor. Evet yemekler ucuz ama 3 evsiz insanin doyabilecegi tabagi 1 kisiye vermek neyin nesi! 

Aksam : Aslinda tavuk-et yemekleri sos mos derken bizim damak tadimiza gayet uygun, salata ve atistirmaliklar da oyle. Baliklar ucuz, lezzetli.  ve hamburger, heryerde yiyebilirsiniz. hepsi ayri lezzetli. 

Ama her yerde McDonald`s bulamiyorsunuz oyle Turkiye gibi, AVM, havaalani veya en populer yerlerde yok, daha cok yerel urunler-markalar is yapsin, global markalar zaten kazaniyor disardan mantigi gudulmus.  Ama cok ucuz. 2 hamburger 2$ vs...et ucuz olunca...

BurgerKing`e daha hic rastlamadim.. Burada In and Out Burger meshur. O da gayet ucuz, ama sevmedim, patatesleri kendi soyuyor fresh ve kizartiyor, guzel saglikli ama tadi lezzetsiz nedense. 





Turkler burada cogunlukta gayet, NY kadar olmasa da.. Ama nedense cok  az Turk restorani var. Iran, Hint, Lubnan ve Yunan yemekleri oldukca populer.. Bize en yakin yemekleri Yunan restoraninda bulabilirsin. ( Sarma, Dolma , Corba , Tavuk sis ) 

Delphi Greek- Yunan 
Pomodoro- italyan 
Sunin - Lubnan
Zuma Kitchen - Turk 
Palomino- Italyan - Pahali sayilir 
Bruschetta- Akdeniz- Italyan
Union Station`un etrafindaki seker mi seker Meksika cafeleri

Boiling Crab- Diger meshur yer. Deniz urunleri var elle ve hunhArca yiyosunuz. deneyin!

800 Degree Pizza - Kocaman nefis pizzalar- ucuz 

Teriyaki yazan herhangi bir yer- Asya yemegi- tavuk ve sosu..lezzetli denebilir 

Cilginlarcasina Cin-Tayvan-Japon mutfagindan ve Korean BBQ (deneyin- Korea town`da) yiyebilirisiniz adim basi. .veee bi suru Hint, Iran mutfagini Westwood yakinlarinda deneyebilirsinz. Hesapli olmalari acisindan arada bi yenebilirrr 

Marketler 

Ilk is kendine bir market cantasi almak olsun. Marketlerde posetler parali , 20 cent,  ve bosuna cevreyi katletmeyelim. 

Tum market calisanlari ayakta, kasiyerler saatlerce ayakta duruyor. Herkes sahte bi sekilde gulumsuyor belki de bana sahte geliyordur. 

Ayakta saatlerce duran kasiyerler hem guluyor, hem nasilsin diyor hem de esyalarini posete yerlestiriyor. Market gorevlileri ile goz goze geldiginiz zaman aranizda her zamanki diyalog baslar

-Bugun nasilsin?
-cevap verirsin.
-Her sey yolunda mi ?
- Evet.
-Aradigin her seyi bulabildin mi markette ? 
- Cevap verirsin 
-Kendine iyi bak ! 
-sen de, byeee 

Anlamiyorum nedir bu sahte gulus. Markette calisan birisiyle tanistim. Cok mu kazaniyorsunuz da bu kadar gulumsuyorsunuz , butun gun ayaktasiniz dedim... "Hayir, normal kazaniyoruz ama gulumsemezssek musteri gelmez , musteri gelmezsse maaslarimiz odenmez" dedi. 

Ayni sey market icindeki musteri icin de gecerli. Sokakta veya baska bir yerde birisyle goz goze gelirseniz, once gulumsuyor, sonra nasilsin diyor. Turkiye`deki kulturun, gulumsemenin neredeyse yasak oldugu  kulturun tam tersi. Nezaket kurali olmus sanirim Amerika`da. Bazen kimseyle konusmak istemediginde veya acelen oldugunda gicik bi durum olabiliyor. 

Urunlerin fiyati vergi dahil olmadan yaziliyor. Kasada bi 3$ daha ekleniyor toplama. Ama en azindan luks urunlere vergi var, temel tuketime yok veya az .. 

Las Vegas, New York, Washington vs. marketler  cok daha ucuzmus... 

Tavuklar cok lezzetli, nedendir bilinmez. Ya da normali oyle.. Biz Turkiye`de ne yiyormusuz dedirttiriyor. . 

Bakkal, kucuk bufe, kosedeki tekel bayii  vs yok. (Gorurseniz 7/11 diye kucuk market var ) Su mu alcaksiniz en yakin markete gitmelisin , cok gicik bi durum..Bu arada 21 yasindan kucukler icki satin alamiyor market ve cafede. Surekli olarak kimlik soruluyor, 70 yasinda gorunseniz bile. 

CVS, 24 sa acik , eczane olarak gecen ama iceride ilac disinda temel gidalar bulunan market. Konsepti ilginc, tum makyaj malzemeleri var ama bi peynir yok mesela. Bu arada asiri pahalidir kendisi diger marketlere gore.. 

Ralph`s diger 7/24 acik olan devasa, icinde yemek yiyebilecginiz ayni zamanda otobus karti doldurabileceginiz veya sonunda ben niye gelmistim ya diip, normal market alisverisi yapabileceginiz bir yer. Yemek yapmaya zaman yoksa ordan yenebilir kilo ile her cesit hazir yemek var. (Acik bufe-plastik tabak - catal konsepti).. Bazi seyler pahali ama Ralph kartinizla biraz daha hesapli olabilirrr. 

Bu arada pahali diyorum TL ile dusununce oyle, yoksa yine bazi seyler ozellikle temel gidaysa ve buyuk boysa oldukca ucuz. 

Sebze-meyve gayet uygun, taze ve yerli uretim. Tatli pattttes ve sut misirlar ... Alternatif olarak Trader Joe`s ve Whole Foods`a da gidiiiin. Her ikisi de kendi urunlerini uretiyor, normalde kullandigin urunleri bulamazsin. 

99 Cents Store - iyi haberler de var. Bu marketlerde hersey 99 cent yani 1 dolar diyebiliriz. Yukarida saydigim marketlerdeki bazi urunler de dahil olmak uzere, bardaktan uclu prize hersey var. Et disinda hersey alinabilir. Vergi de odemiyorsunuz. Biz ogrencilerin kurtaricisi. 

Turk Marketleri- Salcadan salgama herbiseycikler var. Cicibebe bile var. Cezve , Semaver , Turk kahvesi,  tursuuuu .. Evet pahali ama ... Jordan Market bunlardan birisi. 

Starbucks- Turkiye`den pahali. Zaten hep sacma bulmusumdur orayi. 

Diger kahve icebileceginiz mekanlar guzel, ama ole bi simit bi pogaca olsa da yesek diyosaniz pahali ama Elysee fena diil. 

Devami Part II deee..  

O mantilarin, kebaplarin, o icli koftelerin degerinin bilinmesi dilegiyle...


13 Mart 2016 Pazar

Gorulmesi Gereken Kitabevlerinden Birisine Gidildi / Last Bookstore/ LA


Dunyada gorulmesi gereken, dizayn ve konseptleriyle kendinden geciren kitabevlerini arastirmistim bigun, Liste bu sekilde

Aa bide baktim bunlardan 2si Los Angeles`ta cikti. Biri uzakta daha sonra gidiciim. Yakin olana  hemen kostum gittim Downtown sehir merkezinde bulunan Last Bookstore`a. Icerisi ayri muthis, binanin disi, tarihi yapisi ayrica etkileyici. 


            
Kitap tuneli korku kitaplari bolumu ile bilim kurgu kismini birbirne bagliyor - kitaplari birbirine yapistirmislar sanirim 



Kitabevi 2005 yilinda acilmis,  cok eski olmamasina ragmen bina tarihi oldugu icin mistik bir hava var icerde. Hem 2.el hem yeni kitap ve plaklar var, oldukca ucuz fiyatlar. Kitabevi 2 katli, yukari katta bulunan sergileri, el sanatlari ve antika dukkanlarini gezebilirsiniz.



2.kattan gorunumu, her hafta konser veya soylesi de yapilmakta

her yerden fiskiran kagitlar 

Muze gibi diyebilirm, tasarimi farkli ve abartisiz. Sanki o kitaplar ve diger hersey kendiliginden oraya konmus, zaten hep ordalarmis gibi.  En sevdigim sey giris katina konulan buyuk eski deri koltuklar, uyuyanlar, bos bos oturanlar veya kitap okuyanlarla dolu olmasi.


 

Yine bekleriz 



Buyrun Yagmur Odasina- LACMA / RAIN ROOM

Image result for rain room
LACMA/ RAIN ROOM
Geldigimden beri Los Angeles`ta nadir olarak sevdigim seylerden birisidir kamuya acik, ferah ve dinamik sergiler iceren muzelerin varligi. Muzelerin cogu ucretsizdir , gece gec saatlere kadar aciktir, ve bahcelerinde masa tenisi vs. oynayabilecegini alanlar saglar.  LACMA (Los Angeles County Museum of Art) - Los Angeles Sanat Muzesi- ucretlidir fakat tum dunyadan ornekler gorebileceginiz yaklasik 5 saatte gezilebilen buyuk bir muze olmasina ragmen giris 15 dolardir. Sanirim boyle bir muzeye Turkiye`de rastlarsaniz ayri sans, 45-50 tl ye rastlarsaniz ayri bir sans olacaktir. LACMA`nin icindeki saheserlerden ayrica baska bi yazida bahsediciim sanirim. 

Italyan ev arkadasim Camilla, bana da bir bilet almis olmasaydi yagmur odasini kacirmis olacaktim. Bundan onceki rain room New York`a gelmis , uzun bi aradan sonra LA`da ugramis . 1 kasim 2015- 24 nisan 2016 ya kadar ziyarete acik ama 1 gunde satilmis biletler. Benim cakal ev arkadasim sagolsun varolsun : ) 


Hyundai`nin projesi ve LACMA`nin kullandigi bir takim anlamadigim teknoloji ile ortaya cikan oda, bana ve sanirim ziyaret eden herkese garip hisler yasatti. 

Olay soyle; odaya muzenin icinden giriliyor. Iceriye guvenlikle birlikte 10 kisi aliniyor ve 20 dakikaniz var. Ilk girdiginizde nasil hareket ediceginizi anlamiyorsunuz, islaniyorsunuz. Normalde dogru harektlerle islanmamaniz, yani yagmuru kontrol altina alabilmeniz lazim. 2-3 dk sonra anlamaya basliyorsunuz nasil hareket etmeniz gerektigini...

Amacin, bir insanin digerleri ile nasil isbirligi yaptigini, daha dogrusu buna gerek oldgunu hissetmesini saglamak. Ornegin ben kolumu ileriye uzattigimda yagmur kolumu uzattigim yere yagmiyor, (sensorler var ) boylece ben yagmuru durdurarak ilerliyorum, ama etrafimda yagmur yagmaya devam ediyor.  Bu sirada arkamdakiler benim yagmuru durdurdugum yerden ilerlemeye basliyor. Farketmeden bir isbirligi icine girmis oluyorsunuz. Eger gec kalirsaniz ayaginizi veya kolunuzu kaldirmakta, hem siz hem de arkanizda sizi takip eden varsa islanir. 

Guvenlik gorevlileri cok seker Meksikalilardi, fotolari onlar cekti, selfie cekerseniz cok garip cikiyor fotograflar. 

Normal hayatta yagmur ustunuze yagarken islanmamak veya yagmurun sadece istediginiz alanlara yagmasini saglamak nasil olurdu? Hic hos olmazdi bence. bari yagmuru kontrol altina almayalimda islanalim soyle rahatca. 

Ama yine de yagmur odasinin hissettirdigi sey guzeldi , insanin herhangi bir seye egemen olmasi, bu yagmur bile olsa, herkesin hosuna gidiyor. Tabi bir de isbirligi meselesi.. 

Umarim Turkiye`ye de gelir, mutlaka gorun derim ! 


Rain Room Video



Rain Room.LACMA




Munch`un Eva Tablosuna Olan Hayranligim ve Bazi Dedikodular ( The Brooch , 1903)


Selam Dunya , Mars,  Jupiter vs...




Bu blogun ilk yazisini Ankara`daki evimin salonunda asili duran bu esrarengiz bakisli ve sacli kadinla ilgili yazmak istedim .Fakat yaziyi Amerika`nin Kaliforniya eyaletinin Los Angeles sehrinden yaziyorum. Saat 18.20, tarih 12 Mart 2016. Aramizdaki 10 saatlik zaman farkindan dolayi sanirim yazi 13`unde yayinlanmis gibi olacak, napalim kacis yok 13 `ten .

Bu arada bilgisayarimin klavyesi farkli oldugu icin turkce karakter kullanamamaktayim maalesef. Affiniza siginmaktayim bu konuda.(Malesef mi yoksa maalesef mi diye acip baktim, maalesefmis neyse ki!)

Asil mevzu bu tablo. Daha cok Ciglik tablosu ile bilinen Munch`un Brooch tablosuna rastlamam 3 yil onceye denk gelir.

-Nerede rastlastik : Ankara Sihhiye CerModern`de sergide.

Edward Munch Photo
Edvard Munch amca

Burada soyle bi fon muzigi girebilir; Franz Schubert, Serenade




                  
Resime baktigimda evet kadinin yuzu guzel, saclari hos, bakislari manidar ama daha fazlasi olmaliydi cunku bu Munch amcanin tablosuydu. Biraz arastirdik O`nunla, ve gorduk ki Eva`nin boynu hem insan vucudu hem viyolonsel seklinde cizilmis. E tabi bi de boyun seklinde. Saclarinin aldigi sekilleri cozemedik, bir bilgi bulamadik da , bilenler bilmeyenlere duyursun. Resmin ustunde cok net gorulen bros ise, tabloya adini vermekte sanirsam. 

Peki isin dedikodu kismina gelicek olursak, hemen gelim; tablodaki kadin kim, neden cizmis bu sekilde ? sevgilisi mi, karisi mi,  kizi mi,  mahallenin kizi mi ???Munch` un torunu oldugunu iddia eden Janet Weber, resimdeki kadinin Janet`in anneannesi oldugunu iddia etmis.  Karsinizdaaa Eva Mudocci. 


Kemani ile tatli mi tatli Eva Mudocci 


Yasak iliski yasadigi sevgilisiymis. Belkide yasak degil gizli demeliyim. Kime ne sonucta onlarin iliskisinden, iyi yapmislar. 

Munch`un torunu Janet bunlari diyor bir aciklamasinda. buyrun  Munch`un bu kadinin anneannesi ile bir kacamak yasadigini soylemis. Her turlu DNA testine hazirim da demis . Bence de o olabilir. Cunku kanit olarak gosterilebilecek resimleri , DNA testi ve gecmisteki yasantisinin benzerligi var. 


Munch`un torunu Janet, anneannesi Eva ile Munch`un 1908 yilinda bir ask yasadiklarini ve bu beraberliklerinden ikiz cocuklari oldgunu , fakat Eva`nin bunu Munch`a hic soyliyemedigi , Munch`un cocuksuz ölup gittigi bilinmektedir demis . Her sey yalanmis yalan.  Oldukca acikli. 


Janet Weber, who believes she is the granddaughter of Edvard Munch

Janet Weber, Munch`un torunu, rahibe olmadan once Royal Bale okuluna gitmis ve tiyatro okumus

Bu arada Munch`un ailesi eger bunlar dogruysa cok guleriz boyle seyler yok ahaha deyip konuyu tabiii kiiii kapatmislar. Fakat rahibe Weber, amacinin sadece hikayeyi acikliga kavusturmak oldugunu, maddi bir cikar icin bunu aciklamadigini vurguluyorrr. Bence de oyle. Yani bir insan oyle durup dururken cikip o benim dedecigim diyemez ki, belgesiz biseysiz. Turk filmi degil ya bu.   Ustelik dede dedecigim dedigi kisi Munch yani. Ben cikip diyemem mesela. 



Eva`nin evinde bulunan Munch ile olan tablosu. Torunu saklamis. Tabi ki ressam Edvard Munch


O kadin tablodaki kadin veya degil. Hic farketmez, cok sevdigim bir resim . Ayrica salonumun duvarinda muthis duruyor. ozledim. Bir yerden ciktisi alinip cercevelettirilebilir, bana yapildigi gibi.

Baska bir antin kuntin konuda gorusurz . 


Tablonun orjinali icin  tikla bi kere. 


Bu ben degilim , fakat gittigim Cermodern sergisinde de hemen hemen boyleydi : )